Węgrów
Województwo mazowieckie, powiat węgrowski, gmina Węgrów.
Lokalizacja: 52.3992N, 22.0164E [pokaż mapę]
Mogiła zbiorowa
Znajduje się przy gościńcu szaruckim, na południe od miasta. Z księgi aktów stanu cywilnego parafii Węgrów za rok 1863 wynika, iż pogrzebano w niej 66 powstańców „ranami strzałów i kłucia przez wojsko okrytych”. W 1917 r. na mogile umieszczono głaz narzutowy (4 m w obwodzie) i wyryto na nim napis:
"BOHATEROM 1863 R. •• NA PROCHACH WASZYCH Z PÓL POLSKICH KAMIENIA • WZNOSZĄ PRZEZ PAMIĘĆ WDZIĘCZNE POKOLENIA • 1917 R."
Pod koniec stycznia 1863 r., w Węgrowie, doszło do koncentracji oddziałów powstańczych. Osiągnęły one liczebność ok. 3,5 tyś. ludzi, a dowództwo nad nimi objęli: Władysław Jabłonowski i Józef Matliński. W dniach 1-3 lutego doszło do walk z wojskami rosyjskimi. Główna bitwa odbyła się 3 lutego 1863 r., kiedy Węgrów zaatakowała kolumna płk Gieorgija Papaafanasopuło. W czasie bitwy miał miejsce atak kosynierów na rosyjskie armaty. Powstańcy nie dali się rozbić, a ich główne siły zdołały oderwać się od wojsk rosyjskich.
W bitwie poległo 150-200 powstańców, najwięcej podczas ataku na armaty. Poległych pochowano w kilku zbiorowych i pojedyńczych mogiłach na polu bitwy. Ciała wielu mieszkańców Węgrowa i okolic zostały zabrane przez rodziny i pogrzebane na miejscowych cmentarzach.
Jeden z takich grobów – powstańca Edwarda Marskiego – zachował się na cmentarzu ewangelickim.
Na cmentarzu parafialnym zlokalizowana jest także mogiła żołnierzy WP poległych w 1920 roku.
Źródło: Tadeusz Swat "Gloria Victis. Mogiły poległych z okresu Powstania Styczniowego 1863-1864 roku na ziemiach polskich" (2004)
2010-04-18
Zdjęcia archiwalne
Spis poległych
Berliński, lokaj z Kosowa Lackiego, pl. 03.02.1863 Ciepliński Leonard, czeladnik zduński z Liwa, pl. 03.02.1863 Czarnecki Kacper, rolnik z Węgrowa, pl. 03.02.1863 Jacentowski Stanisław, szewc, pl. 03.02.1863 Kamiński, kancelista z magistratu, pl. 03.02.1863 Marski Edward, nauczyciel przy parafii ewangelicko-augsburskiej w Węgrowie, , pl. 03.02.1863 Orzechowski Seweryn, ślusarz z Sokołowa, zm. z ran Wikliński Marek, ekonom z Ludwinowa, pl. 03.02.1863 Wodzicki Józef, malarz, zm. z ran
Zobacz także
Na skróty
Ostatnie zmiany
- Somme-Suippe + nowe zdjęcia + pomnik "Kaprali z Souain"
- Kwidzyn [Pomnik 72. i 36. rezerwowego pułku artylerii polowej]
- Głogów [Pomnik 41. pułku artylerii polowej]
- Szczecin [Upamiętnienia w kościele garnizonowym]
- Orzysz [Spis poległych]
- Prusy + foto
- Berlin [Pomnik 5. pułku grenadierów gwardii]
- Jelenia Góra [Zdjęcia archiwalne]
- Ostróda [Zdjęcia archiwalne]
- Świnoujście [Pomnik 2. pułku artylerii pieszej]
- Kołobrzeg [Zdjęcia archiwalne]
- Olsztynek [Zdjęcia archiwalne]
- Ełk [Tablica pamiątkowa 11. pułku dragonów]
- I Wojna Światowa (1914-18r.) [Województwo pomorskie]
- Pomnik-Mauzoleum bitwy pod Tannenbergiem [Tablica pamiątkowa 1. Rezerwowej Dywizji Landwehry]