Stara Gadka

Województwo łódzkie, powiat łódzki wschodni, gmina Rzgów.
Lokalizacja: 51.6801N, 19.4512E [pokaż mapę]

Cmentarz wojenny

Zlokalizowany na wzgórzu, przy drodze łączącej Rzgów z miejscowością Stara Gadka, po prawej stronie. Założony w miejscu bitwy rozegranej w 1914 roku między oddziałami armii niemieckiej gen. Litzmanna i oddziałami armii rosyjskiej broniącymi miasta Łódź. Teren cmentarza ogrodzony kamiennym murem. Na szczycie wzniesienia monumentalny pomnik z napisami "Pro Patria"1) oraz "HIER RUHEN IN GOTT • 2000 TAPFERE KRIEGER"2), kamienne stele z nazwami niemieckich jednostek wojskowych oraz podłużne, ziemne mogiły zbiorowe, obramione kamieniami polnymi. Do pomnika prowadzi szeroka aleja. Po obu jej stronach mogiły żołnierzy walczących stron - żołnierze armii rosyjskiej pochowani są w mogiłach zbiorowych, przeważnie po prawej stronie alei. Poniżej wzniesienia, w południowo-zachodniej części cmentarza znajdowała się kaplica (zachowały się fragmenty fundamentów). Podobna budowla, prawdopodobnie prawosławna, znajdowała się w północnej części cmentarza, przy ogrodzeniu.

Pochowano tu bliżej nieustaloną liczbę żołnierzy (około 2-3 tysięcy), służących w jednostkach:

  • "Masch. • Gew. Abt. Nr. 2 • Rail. Abt. • Feld Art. Regt. • Nr. 10."
  • "Res. • Scheüuw. Zug. • Nr. 25. • Res. Ternspr. • Abt. Nr. 25. • Schw. Funker. • Stal. Nr. 12."
  • "Leib • Kür. Regt. Nr. 1 • 1. 3. u. 5. Esk. • Drag. Regt. Nr. 16."
  • "Res. Pion. • Komp. Nr. 49. • Res. Div. Brück • Train. Nr. 49. • Res. San. Komp. • Nr. 49."
  • "Res. Radl. • Komp. Nr. 49. • Reslgs. • Mach. Gew. • Abt. Nr. 2. a. Nr. 6."
  • "Res. Feld. Art. • Regt. Nr. 49. • I Btl. Res. Fuss. • Art. Regt. Nr. 25. •1/2 I Btl. Res. Fuss. • Art. Regt. Nr. 5."
  • "98. Res. Jnf. Brig. • Res. Jnf. Regt. • Nr. 227. • Res. Jnf. Regt. • Nr. 228."
  • "97. Res. Jnf. Brig. • Res. Jnf. Regt. • Nr. 225. • Res. Jäg. Btl. • Nr. 21."
  • "49. • Res. Jnf. Div."
  • "XXV. • Res. A. K."
  • "9. Kav. Div."
  • "50. Res. Jnf. Div."
  • "100. Res. Jnf. Brig. • Res. Jnf. Regt. • Nr. 229. • Res. Jnf. Regt. • Nr. 251. • Res. Jag. Btl. Nr. 22."
  • "Res. Feld • Art. Regt. Nr. 50. • II. Btl. Res. • Fuss. Art. Regt. • Nr. 15."
  • "Festgs. • Masch. Gew. • Abt. Nr. 3. • Nr. 4. II. Nr. 5."
  • "Res. Pion. • Komp. Nr. 50. • Res. Div. Brück • Train Nr. 50 • Res. San. • Komp. Nr. 50."
  • "13. Kav. Brig. • Kür. Regt. • Nr. 4. • Hus. Regt. Nr. 8."
  • "14. Kav. Brig. • Hus. Regt. • Nr. 11. • Ul. Regt. Nr. 5."
  • "19. Kav. Brig. • Drag. Regt. • Nr. 19. • Königs. Btl. • Regt. Nr. 13."
  • "II. Jnf. Regt. • Nr. 54. • Pion. Abt. Nr. 7. • Brŭck. Staffel"

Na początku lat 70. na cmentarzu pochowano szczątki żołnierzy armii niemieckiej i rosyjskiej przeniesione z likwidowanego cmentarza wojennego w Parku Wolności, w Pabianicach. Prawdopodobnie cmentarz powiększano już wcześniej, komasując mogiły z mniejszych obiektów, likwidowanych w latach międzywojennych XX wieku. Stan zachowania dostateczny, widoczne obrysy mogił zbiorowych, układ nagrobków wtórny.

Na cmentarzu tym pochowani są również żołnierze armii niemieckiej polegli we wrześniu 1939 roku.

2011-03-13

2005-04-17

Zdjęcia archiwalne

Plan założenia

Rys. Deutscher Werkbund, Kriegsgräber im Felde und daheim, München 1917, s. 38

Spis poległych

Wehrmann Meinr. Hussmann, I. K. GARD. GR. R. 5, † 20.11.1914
Eberhardt Krampe Jntendanturrat, 49 Res. Div., † 22.11.1914
Leutnant d. Res. Ernst Keuhl, Stab. Res. Inf. Reg. 228, † 22.11.1914
Leutnant d. Res. Erhardt Römisch, 3. K. res. Inf. Regt. 225, † 22.11.1914
Wehrm. Karl Jager, Res. Inf. Reg. 231 5.Komp, † 22.11.1914
Musketier Arl. Petroschkie, 11. K. 1. komb. Ers. Btl. Inf. Rgt. 51, † 17.12.1914
Wehrm. Wilhelm Schneider, Res. Inf. Reg. 213 3. Komp, † 22.11.1914
Krgsfrw. Hans Reuss, Res. Inf. Reg. 231 7. Komp., † 22.11.1914
Unteroffz. d. R. Alex Nevir, I. K. GARD. GR. R. 5, † 20.11.1914
Kriegsfreiw. H. Geissler, 4. K. R. Inf. R. 228, † 21.11.1914
Ers. reservist E. LALLEMENT, I. K. res. Inf. R. 228, † 22.11.1914
Vizefeldw. Ad. Scheibel, 2. K. R. Inf. R. 225, † 22.11.1914
Jäger F. Herrmann, 2. K. R. Jäg. Btl. 21, † 21.11.1914
Ers. Reservist Wl. Bajerowicz, 9. K. R. Inf. R. 225, † Mitte Nov 14
Pionier Otto Kruger, Res. Pion. Komp. 49, † 22.11.1914
Wehrmann Mart. Gruhn, I. KR. Inf. R. 225, † 22.11.1914
Ers. Reservist A. Hentschel, I. K. R. Inf. R. 225, † 21.11.1914
Kanonier Alb. Keilhau, I. B. R. Feld. A. R. 19, † 21.11.1914
Pionier Gustav Wille, Res. Pion. Komp. 49, † 22.11.1914
Krgsfrw. Erich Wende, Res. Inf. Reg. 228 1. Komp., † 22.11.1914
Einj. Frw. Wilhelm Muller, Res. Inf. Reg. 228 1. Komp., † 21.11.1914
Ers. Res. Walter Gottschalk, Res. Inf. Reg. 231 4. Komp., † 22.11.1914
Untffz. Georg Heiler, Res. Inf. Reg. 228 1. Komp., † Nov.1914
Untffz. Emil Bartholomaus, Res. Inf. Reg. 231 8. Komp., † 22.11.1914
Ers. Res. Gustav Simon, 1. Komp. Res. Inf. Rgt. 225, † 22.11.1914
Utffz. Fritz Meyer, 5. U. Res. Inf. Rgt. 132, † 22.11.1914
Wehrm. Bernh. Luttmann, Res. Inf. Reg. 228 1. Komp., † 22.11.1914
Krgsfrw. Karl Bues, Res. Inf. Reg. 231 10 K., † 22.11.1914
Ers.Res. Kurt Jülich, 4. Komp. Res. Inf. Rgt. 231, † 22.11.14
Ers.Res. Alfred Brandt, Res. Inf. Reg. 227 1. Komp., † 21.11.1914
Ers.Res. Richard Bayer, Res. Inf. Reg. 225 1. Komp., † 22.11.1914
Jäger Max Muller, Res. Jäg. Btl. 22, † 21.11.1914
Ers.Res. August Stemme, 2. K. Res. Inf. Rgt. 231, † 22.11.1914
Ers.Res. Otto Bader, 5. K. Res. Inf. Reg. 228, † 22.11.1914
Wehrmann Karl Rössel, 9. K. Res. Inf. Regt. 225, † 21.11.1914
Krgsfrw. Karl Wegener, 2. K. Res. Inf. Reg. 231, † 20.11.1914
Oberjäger Friedrich Titzmann, Res. Jäger. Btl. 21 3. Komp., † 21.11.1914
Krgsfrw. Erdmann Kohl, Res. Inf. Reg. 231 8. Komp., † 22.11.1914
Szer. Klose Karol, L. J. B. Rybnik, † 22.3.1916
Szer. Geipler Max, K. A. II Lodz, † 21.3.1916
Szer. Krawiec Stefan, L. B. Rybnik, † 27.8.1914
Kriegsfreiw. Herm. Börkner, 6. K. R. Jnf. R. 231, † 22.11.1914

Źródło: Michał H. forum.odkrywca.pl

1) łac. Za Ojczyznę
2) niem. Tu spoczywa w Bogu 2000 walecznych żołnierzy

Zobacz także

Na skróty

Ostatnie zmiany


miejsca/1914/lodzkie/gadka_stara.txt · ostatnio zmienione: 2016/10/14 00:02 przez Piotr Gapiński
 
 
©2005-2010 by Pijoter · powered by DokuWiki · hosting by Yupo.pl