Starogard Gdański
Województwo pomorskie, powiat starogardzki, gmina Starogard Gdański.
Starogard (- 1950)
Lokalizacja: 53.9706N, 18.5441E [pokaż mapę]
Cmentarz wojskowy
Znajduje się koło skrzyżowania ulic Tczewskiej i Unii Europejskiej. Założony prawdopodobnie w 1914 r. Pochowano tu ok. 200 żołnierzy zmarłych od ran i chorób w szpitalu wojskowym działającym w Starogardzie (niem. Preußisch Stargard) w czasie I wojny światowej. W punkcie centralnym cmentarza znajduje się pomnik ku czci żołnierzy niemieckich pozbawiony jakichkolwiek inskrypcji.
Wg. Karty cmentarza, sporządzonej w 1983 r., były tam cztery kwatery, w których znajdowało się 245 mogił. Umieszczono na nich ok. 200 krzyży betonowych oraz 45 krzyży żeliwnych. Było także 12 nagrobków i 5 płyt. Do krzyży betonowych były przymocowane emaliowane białe tabliczki. Ogólny stan cmentarza określono jako: "Dobry. Braki w ilości krzyży betonowych i żeliwnych z okresu I wojny. Zachowane w stanie dobrym". Obecnie kwatery z I wojny światowej są całkowicie zatarte, a na cmentarzu nie ma krzyży żeliwnych. Kilka krzyży betonowych zachowało się jedynie w kwaterze żołnierzy Wojska Polskiego z 1920 r. i okresu międzywojennego.
Na cmentarzu znajduje się także kwatera żołnierzy Armii Czerwonej poległych w 1945 r. oraz nieliczne groby osób cywilnych i funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej.
Źródła:
- Józef Milewski, „Stare cmentarze na ziemi starogardzkiej” [w:] Jantarowe szlaki 1(183), marzec 1983.
- Karta cmentarza 15958 Z, wystawiona w 1983 r.
- Zbigniew Penkalski, „Historia cmentarzy-Starogard Gdański”, dostęp 20.09.2025
- Zbigniew Penkalski, „Cmentarz wojskowy-Starogard Gdański”, dostęp 20.09.2025.
2025-09-06
Fot. Krzysztof Menel
Zdjęcia archiwalne
Fot. Narodowy Instytut Dziedzictwa – Poznaj polskie zabytki, domena publiczna.
Spis pochowanych
Landst. Franz Armatowski, 6 Garnis. K.L.I. Ausb. B. XVII/18, † 01.10.1916
Źródło: Deutsche Verlustlisten (Pr. 692), Ausgabe 1275, 23.11.1916, str. 16447 [Landsturm-Infanterie-Ausbildungs-Bataillon-Gruppe (XVII.18).]
Landszturmista Franciszek (Franz) Armatowski, ur. w 1889 r., pochodził z okolic Kościerzyny (niem. Berent)
Zobacz także
Na skróty
Ostatnie zmiany
- Starogard Gdański utworzono
- Starogard Gdański utworzono
- Cmentarze i pomniki walk o utrwalenie granic (1918-21r.) [Województwo pomorskie]
- I Wojna Światowa (1914-18r.) [Województwo pomorskie]
- Butryny [Mogiła żołnierska]
- Cmentarze i pomniki II Wojny Światowej (1939-45r.) [Województwo świętokrzyskie]
- Cmentarze i pomniki wojny obronnej (1939r.) [Województwo świętokrzyskie]
- Powstańcze mogiły (1863-64r.) [Województwo świętokrzyskie]
- Olszewo [Spis poległych]
- Niedźwiedzkie [Mogiła wojenna]
- Klukowo fot. arch.
- Prusinowice nowe informacje
- Szeszki/Chmielnik [2025-08-01]
- Kurki [Spis poległych]
- Olecko [Mogiła żołnierza armii niemieckiej]